Pracownia Historii Dramatu 1864-1939

Z ogromną przyjemnością informujemy, że ukazał się najnowszy numer kwartalnika „Litteraria Copernicana” poświęcony poematowi dramatycznemu. Został on przygotowany przez zespół Pracowni Historii Dramatu.

Redaktorami tomu są prof. Maria Jolanta Olszewskw i dr hab. Karol Samsel. W prace redakcyjne włączyła się również dr Agnieszka Skórzewska-Skowron. 

Dziękujemy również za współpracę wszystkim znakomitym autorom. 

Całe to przedsięwzięcie nie byłoby zaś możliwe bez wsparcia, życzliwości i pracy prof. Hanny Ratusznej oraz redakcji „Litteraria Copernicana”.

W numerze znajdą Państwo następujące teksty:

STUDIA I ROZPRAWY

Karol Samsel

Romantyczny poemat dramatyczny. Europejska i polska linia rozwojowa gatunku. Próba szkicu problematyki

Jagoda Hernik Spalińska

Trzy podejścia sceniczne do „Beniowskiego” Słowackiego. Pieśń ujdzie cało?

Maria Jolanta Olszewska

Wokół poematów dramatycznych Franciszka Lasockiego. Rozważania po lekturze „Przed wybuchem”, „Całopalenia”, „Po klęsce”

Magda Nabiałek

Rozpad czy próba scalenia. Poetyczny dramat na przełomie XIX i XX wieku

Agnieszka Skórzewska-Skowron

Poemat dramatyczny w jednym akcie: poetycki strumień w zwięzłej formie. Ibsen – Leszczyński – Auden

Anna Podstawka

Poezja i scena. Wokół teatralnej recepcji młodopolskich poematów dramatycznych

Michał Zdunik

Ku dramatowi konkretnemu. Isou i następcy – perspektywy badań

MISTRZOWIE

Ewa Hoffmann-Piotrowska

Romantyzm agoniczny, romantyzm koncyliarny. Kilka refleksji wokół pojęcia romantycznego paradygmatu

MATERIAŁY

Marek Dybizbański

Genetyczna i genologiczna płynność poematu dramatycznego o Sokratesie Teofila Lenartowicza

VARIA

Małgorzata Gamrat

Kiedy muzyka inspiruje poezję, a poezja muzykę. Kantata poetycka Jeana-Baptiste Rousseau i jej romantyczne reperkusje

Risa Matsuo

Aspekty dramatyzacji w balladach Fryderyka Chopina w odniesieniu do form romantycznej ballady literackiej

RECENZJE

Katarzyna Wyzińska

Dramat poetycki – wieloaspektowy ogląd zjawiska

Publikacja dostępna jest pod adresem: https://apcz.umk.pl/LC/issue/view/2440

Jaworska Justyna

3 listopada 2022 r. w Pałacu na Wodzie w Łazienkach Królewskich odbyła się konferencja prasowa dotycząca

PLENEROWEGO WIDOWISKA TEATRALNEGO

„NOC LISTOPADOWA” STANISŁAWA WYSPIAŃSKIEGO

Będzie można uczestniczyć w nim 12 listopada 2022 r. Widowisko rozpoczyna się o godz. 18, przy bramie Łazienek od ulicy Myśliwieckiej.

O idei widowiska i wyzwaniach związanych z jego realizacją podczas konferencji opowiadali: Maria Otmianowska – zastępczyni dyrektora Muzeum Łazienki Królewskie, Joanna Szumańska – pełnomocniczka Dyrektora ds. teatru, Leszek Zduń – reżyser widowiska, aktorzy oraz kompozytor – Rafał Odrobina.

Stanisław Wyspiański był w Warszawie tylko raz – na przełomie stycznia i lutego 1898 r. Stolica nie przypadła mu do gustu. Na zakończenie wizyty Antoni Szabelski, znajomy poety, namówił go na spacer po Łazienkach.

Dzień był wówczas mglisty i mroźny. Wyspiański chciał nawet coś naszkicować, ale nie był w stanie, bo miał zgrabiałe palce. Więc patrzył.

Zobaczył Podchorążówkę, Pałac na Wyspie, wreszcie dotarli do amfiteatru.

Ogołocone z liści drzewa, mgła, nastrój melancholii, Scena na Wyspie. Wtedy właśnie wyobraźnia zaczęła działać. Listopadowa sceneria amfiteatru w Łazienkach przypominała Wyspiańskiemu obraz Böcklina „Wyspa umarłych”.

Sam stworzył akwarelę, którą możemy zobaczyć na plakacie informującym o widowisku.

Autor umieścił ją na pierwszym wydaniu dramatu „Noc listopadowa” z 1904 r.

Za życia Wyspiańskiego sztuka ta nie została wystawiona. Swoją premierę miała 28 listopada 1908 r. – rok po śmierci artysty.

W 115. rocznicę śmierci pisarza „Noc listopadowa” wystawiona zostanie w Łazienkach Królewskich w formie plenerowego widowiska teatralnego, rozgrywającego się w historycznych ogrodach. Dramat Wyspiańskiego mocno wpisany jest w krajobraz i jesienną aurę. Przenikanie się światów: antycznego – boskiego oraz realnego – ziemskiego jest zaś wielkim walorem „Nocy listopadowej”, dlatego łazienkowskie ogrody są najlepszym i bodaj jedynym miejscem, w którym utwór wybrzmieć może pełnią swojej wartości. Projekt jest wyrazem hołdu dla wybitnego artysty, który dbał o polską kulturę, a którego całe życie upłynęło pod zaborami.

Przebieg spektaklu „Noc listopadowa”

Pomysł inscenizacyjny opiera się na rozegraniu scen dramatu w miejscach, które opisał autor.  Widzowie przemieszczać się będą po łazienkowskich ogrodach, by obserwować kolejne odsłony spektaklu. Towarzyszem ich wędrówki stanie się postać boga wiatru, Eola. Widowisko uświetnią wyjątkowe elementy scenografii, m.in. łódź Charona sunąca po stawie, pochodnie oraz chór bogiń Nike. W tle usłyszeć można będzie Etiudę Rewolucyjną Fryderyka Chopina w nowym brzmieniu.

Plenerowy spektakl teatralny odbędzie się 12 listopada 2022 r. o godz. 18:00 (czas trwania 1,5h). Start: przy bramie od ulicy Myśliwieckiej; trasa będzie wiodła przez główne aleje do Podchorążówki, Amfiteatru i Pałacu na Wyspie, a następnie do Pomnika Jana III (droga przystępna dla osób z problemami w poruszaniu się).

Zapowiada się wspaniałe widowisko – z chórem greckim, muzyką inspirowaną starożytną Grecją, z oficerami Podchorążówki (w tej roli grupa rekonstrukcyjna z WAT).

Bilety są do nabycia w kasach w Podchorążówce, Starej Oranżerii oraz w Stajniach Kubickiego (wt.-czw. godz. 10.00-15.00, pt.-sob. godz. 10.00-16.00, niedz. 10.00-15.00) lub za pośrednictwem serwisu eWejściówki (doliczana jest opłata transakcyjna).

Reżyseria – Leszek Zduń
Muzyka – Rafał Odrobina
Scenografia – Marek Chowaniec
Kostiumy – Aleksandra Reda, Agata Stanula
Choreografia – Angelika Skowronek
Obsada: Jacek Bończyk, Dorota Bzdyla, Michał Chorosiński, Jarosław Gajewski, Piotr Grabowski, Mateusz Grydlik, Arkadiusz Janiczek, Agata Klimczak-Kołakowska, Michał Konarski, Dariusz Kowalski, Filip Kowalczyk, Jacek Król, Szymon Kuśmider, Marcin Kwaśny, Maciej Maciejewski, Marcin Przybylski, Lidia Sadowa, Agnieszka Sitek, Anna Ułas, Przemysław Wyszyński, Sylwia Zmitrowicz, grupa taneczna „Inwencja” z Brzegu
Organizatorzy: Muzeum Łazienki Królewskie, Teatr Klasyki Polskiej
Partnerzy: Instytut Witkacego, Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego, Pracownia Historii Dramatu 1864-1939 przy ILP UW, Polska Kompania Teatralna,
Mecenas Muzeum: PZU
Patron medialny: TVP Historia, Kultura Wokół Nas, e-Teatr, Teatrologia.info(pl), Praktyki Czytania – magazyn literacki

Serdecznie Państwa wszystkich zapraszamy. Widowisko zostanie pokazane tylko raz w tym roku. Tym bardziej nie warto go przegapić.

Rok temu prof. Maria Olszewska z Pracowni Historii Dramatu w Łazienkach Królewskich opowiadała o dramacie Stanisława Wyspiańskiego „Noc listopadowa”, którego akcja, oparta na prawdziwych wydarzeniach, rozgrywa się w tym warszawskim parku.

W tym roku Pracownia Historia Dramatu 1864-1939 została jednym z partnerów wyjątkowego wydarzenia organizowanego przez Łazienki Królewskie i Teatr Klasyki Polskiej Czytaj dalej →

Muzeum im. Anny i Jarosława Iwaszkiewiczów w Stawisku

Pracownia Historii Dramatu 1864-1939

oraz

IKJN Solilokwium

mają zaszczyt zaprosić Państwa na wyjątkowe spotkanie

Matka Joanna od Aniołów. Dyskusja wokół spektaklu i opowiadania

W najnowszym numerze „Pamiętnika Teatralnego” ukazał się artykuł prof. Sabiny Brzozowskiej Opium nieszkodliwe teatru, czyli o „Tragedii Eumenesa” Tadeusza Rittnera.

Zbigniew Raszewski uznał „Tragedię Eumenesa” za jedną z najgorszych sztuk Tadeusza Rittnera. W artykule podjęto próbę polemiki z opinią Raszewskiego. Uwzględniono życzliwe recenzje po premierze w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie w 1920 i pozytywną opinię Lesława Eustachiewicza z 1961, a także recenzje po niepowodzeniu sztuki na deskach Reduty w 1922 roku, które paradoksalnie odsłoniły potencjał tekstu „Tragedii Eumenesa”, czyli możliwość wystawiania go w różnych konwencjach. Podstawą polemiki jest uważna lektura rękopisu.

Link do tekstu: https://doi.org/10.36744/pt.1017

Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego

Warszawa, ul. Dewajtis 5

22-24 czerwca 2022

VIII Ogólnopolska Konferencja Interdyscyplinarna

(J. Męcina-Krzesz, Ostatnie akordy Chopina)

„I BYŁA W TYM POLSKA”

PODMIOTOWOŚĆ NARODOWA I ZBIOROWA W SZTUCE

IDEE – FORMY – METODOLOGIA

Pod patronatem J.M. Rektora UKSW ks. prof. dr. hab. Ryszarda Czekalskiego

Program:

24 czerwca (piątek)

Mała Aula (Muzyczna) (Sala 116)

14.00. Przywitanie uczestników, oficjalne rozpoczęcie

14.10. Referaty [120 min.]

– dr hab. prof. ucz. Aleksandra Niewiara (UŚ), Idiom polski w dyskursie, języku, tekstach [30 min.]

– dr Mateusz Kowalski (UKSW), Podmiotowość jako problem metodologii badań językoznawczych [30 min.]

– prof. dr hab. Maria Olszewska (UW), „… czuję, że Polska wzorem winna być świata przyszłego”, czyli o formule polskości w poemacie dramatycznym Leona Chrzanowskiego Przyszłość [30 min.]

– prof. dr hab. Karol Samsel (UW), Figury polskości w Zwolonie Cypriana Norwida [30 min.]

Przerwa 16.10-17.00

Aula Jana Pawła II

17.00 Inscenizacja „Fortepian Szopena” i recital muzyki fortepianowej. Reżyseria: Magdalena Hierowska, słowo o muzyce: Jan Popis, na fortepianie gra Adam Kałduński

Zakończenie około 19.30

25 czerwca (sobota)

Mała Aula (Muzyczna) (Sala 116)

Sesja przedpołudniowa

10.00 – 14.00

Część I

10.00. Referaty + dyskusja [130 min.]

– dr hab. prof. ucz. Dominika Budzanowska-Weglenda (UKSW), Patria w Listach moralnych do Lucyliusza Seneki Młodszego [30 min.]

– mgr Jan Kurowicki (UKSW), Kryzys, personifikacja i tożsamość. Kiedy Polacy myślą, że są jednym ciałem? Rozważania nad ideą polskości w wybranych tekstach XVI-XVIII wieku [20 min.]

–  dr Małgorzata Majewska (UKSW), Polskość i wspólnota w wileńskim Słowniku języka polskiego [30 min.]

– dr hab. Ewa Masłowska (prof. IS PAN), Repertuar pieśniowy wędrownych żebraków i symboliczne funkcje dziada w  utrwalaniu pamięci zbiorowej i budowaniu poczucia tożsamości kulturowej społeczeństwa tradycyjnego [30 min.]

Dyskusja 20 min.

Przerwa 20 min.

Część II

12.30. Referaty + dyskusja [80 min.]

– mgr Michał Klubiński (UW), Zygmunt Mycielski – Michał Bristiger. Dialogi z Andrzejem Panufnikiem i socrealizmem w tle [30 min.]

– lic. Mateusz Osmola (UKSW), Dialektyka polskości w „Popiele i diamencie” [20 min.]

– dr Łukasz Kucharczyk (UKSW), Polska w nowych historiach alternatywnych [30 min.]

Dyskusja 20 min.

Przerwa obiadowa 14.10-15.00

Sesja popołudniowa

15.00-18.20

Część I

15.00. Referaty + dyskusja [80 min.]

– prof. dr hab. Dorota Heck (UWr),  „Jaka racja?'” Ślady legitymizacji polskości w tekstach eseizujących (i nie tylko) różnych epok [30 min.]

– dr hab. prof. ucz. Magdalena Saganiak (UKSW), Podmiot jako problem badań humanistycznych i transhumanistycznych [30 min.]

Dyskusja 20 min.

Przerwa 20 min.

Część II

16.40. Dwie prezentacje [100 min.]

– Prezentacja: mgr Magdalena Hierowska (UKSW) – ” Słowo – głaz ogromny”. Książę Niezłomny Osterwy a projekt sztuki polskiej [40 min.]

– Prezentacja: dr hab. prof. ucz. Paweł Stangret (UKSW), Wizje wspólnoty w teatrze polskim XXI wieku [40 min.]

Dyskusja 20 min.

Zakończenie około godz. 18.20

26 czerwca 2022 (niedziela)

 godz. 10.00-17.00

Mała Aula (Muzyczna) (Sala 116)

Część I [panel + dyskusja z uczestnikami z sali 100 min.]

10.00. Panel metodologiczny: Jak dziś mówić o Polsce i o polskości w sztuce (prof. dr hab. D. Heck, prof. dr hab. A. Niewiara, prof. dr hab. K. Samsel, dr hab. prof. ucz. M. Saganiak – prowadzenie dr M. Werner) [m. in. K. Samsel, Analiza widmontologicza jako narzędzia do badań gier polskich pisarzy z polskością i własnym polskim zapleczem twórczości (na przykładzie Josepha Conrad, M. Saganiak, MP. Markowski i jego wizje post-Polski] [80 min.].

Dyskusja [20 min.]

Przerwa [20 min.]

Część II

Fortepian Szopena niech zagra raz jeszcze

12.00. Lekcja słuchania Chopina: Dzieło tragiczne w muzyce fortepianowej. Potencjał interpretacyjny Ballady F-dur w perspektywie wykonawcy (studium partytury, prezentacja fragmentów na instrumencie) – mgr Adam Kałduński (AMFN, Bydgoszcz) [60 min]

Przerwa obiadowa 13.00-14.00

14.00 [Rozmowa + prezentacja filmowa] [130 min.]

Rozmowa: Wokół edycji „Fortepianu Szopena” Norwida (edycja tekstu, praca nad tekstem, interpretacja) [dr Adam Cedro (edytor), prof. dr hab. Karol Samsel, prof. ucz. M. Saganiak, prof. dr hab. T. Dobrzyńska] [50 min.]

Prezentacja filmowa:– „Błękitna nuta” i twórczość Andrzeja Żuławskiego – dr hab. prof. ucz. Marcin Maron (UMCS) [60 min]

Dyskusja 20 min.

Przerwa [20 min.]

16.30. [Referaty + prezentacja + dyskusja] [140 min.]

– lic. Anna Płochocka (UKSW), Interpretacja głosowa „Fortepianu Szopena’ w ujęciu Wojciecha Siemiona [20 min.]

– lic. Eryk Błaszak (UKSW), Stanisław Przybyszewski słucha mazurków Chopina [20 min.]

– mgr Anna Malewska (UKSW), Postać Fryderyka Chopina w literaturze dla dzieci i młodzieży [20 min.]

– Prezentacja: Droga Chopina do japońskiego kokoro (serca) – mgr Rafał Janczarek (UKSW) [60 min.]

Dyskusja [20 min.]

Zakończenie około godz. 18.50

IMPREZY TOWARZYSZĄCE

Aula Jana Pawła II, Uniwersytet Kardynała Stefana Wyszyńskiego

Warszawa, ul. Dewajtis 5

Dnia 24 czerwca 2022, godz. 17.00

FORTEPIAN SZOPENA

INSCENIZACJA NA MOTYWACH POEMATU CYPRIANA NORWIDA

Reżyseria: Magdalena Hierowska

Recytacja: Magdalena Hierowska, Michał Ryszka

Epizodyści: Koło Literackie Studentów UKSW, Studenci UKSW

Muzyka Fryderyka Chopina: Preludia op. 28 i Ballada F-dur op. 38

Na fortepianie gra Adam Kałduński

PRZERWA

RECITAL FORTEPIANOWY

ADAM KAŁDUŃSKI

Początek godz. 18.00 

W programie:

utwory fortepianowe F. Liszta, F. Chopina, K. Szymanowskiego i I. J. Paderewskiego

Słowo o muzyce: Jan Popis

Rada Naukowa Programu Interdyscyplinarnego:

dr hab. Janina Buczkowska (WFCh UKSW); prof. dr hab. Teresa Dobrzyńska (IBL PAN), prof. dr hab. Bogusław Dopart (WP UJ), dr hab. Anna Kozłowska (WNH UKSW), dr Corinne Fournier Kiss (Uniwersytet w Bernie), prof. dr hab. Siergiej Gindin (Uniwersytet Humanistyczny, Moskwa), dr hab. Jacek Kopciński (WNH UKSW), dr hab. Marek Kowalski (WMP UKSW), prof. dr hab. Anna Lemańska (WFCh UKSW); prof. dr hab. Jarosław Ławski (UwB); prof. dr hab. Wiesław Macek (WMP UKSW), dr hab. Marcin Poręba (IF UW), ks. prof. dr hab. Jarosław Różański (WT UKSW); dr hab. Magdalena Saganiak (WNH UKSW) (przewodnicząca), dr Dominik Sulej; prof. dr hab. Marek Szydłowski (UJ), ks. dr hab. Paweł Tambor (KUL), dr hab. Marian Turzański (WMP UKSW); dr Mateusz Werner (WNH UKSW), prof. dr hab. Zofia Zarębianka (WP UJ)

Strona WWW:

http://www.interdyscyplinaria.pl/

Współpraca:

Pracownia Historii Dramatu

Wydział Polonistyki UW

W dramacie autor odwołuje się do czasów świetności dawnej Rzeczpospolitej. Czytanie nieprzypadkowo odbyło się w przeddzień 3 maja, święta upamiętniającego właśnie Polskę przedrozbiorową.

W bieżącym roku przypada 200. rocznica publikacji pierwszego tomu „Poezji” Adama Mickiewicza, w którym znalazł się cykl „Ballady i romanse”. Wydarzenie to zostało powszechnie uznane za symboliczny (i faktyczny) początek romantyzmu w Polsce, epoki, która w zasadniczy sposób wpłynęła na kształt polskiej kultury, w tym także na polski teatr. Inaugurując w Instytucie Teatralnym cykl „Romantyzm. Od-czytywanie”, chcemy przypomnieć w formie czytań scenicznych zarówno kanoniczne teksty polskiego dramatu romantycznego, jak i te niemal zupełnie zapomniane lub stanowiące interesujący kontekst dla dzieł wieszczów.

Czytaniom tym towarzyszyć będą seminaria i rozmowy z udziałem literaturoznawców, teatrologów, historyków, a także praktyków teatru, którzy poprzez namysł nad tekstem; osobistą lekturę i refleksję nakreślą, jak wierzymy, nowe (nie mylić z nowoczesnym) rozumienie i, co w przypadku romantyzmu kluczowe, przeżycie tych arcydzieł literackich. Nie chcemy bowiem na siłę umieszczać tych tekstów w kontekście współczesnych tematów, mód i ideologii, a po prostu pozwolić im mówić ich własnym językiem. Pragniemy też by język dzieła i język literacki wybrzmiały jak najpełniej i jak najpiękniej, dlatego do pracy nad tym projektem zaprosimy wybitnych aktorów, specjalizujących się w interpretacji tekstów klasycznych. Podobnie rzecz będzie się miała z muzyką, którą skomponują wszechstronni artyści.

Mamy nadzieję, że „żywa” lektura zaproponowanych przez nas tekstów, wydobędzie z nich prawdziwego ducha epoki, który niczym Mickiewiczowski „łańcuch sił żywych” połączy twórców z odbiorcami.

Iwona E. Rusek, Jerzy Machowski – kuratorzy cyklu

Antoni Odyniec (1804-1885), jeśli dziś jest pamiętany, to głównie jako autor „Listów z podróży”, w których opisał swoją i Mickiewicza wspólną wędrówkę po romantycznej Europie. Z całej jego spuścizny poetyckiej pamięta się może jeszcze o „Pieśni Filaretów”. Jego dorobek dramatopisarski jest całkiem nieznany. Poprzez czytanie „Barbary Radziwiłłówny” przywracamy zatem brakującą kartę w historii dramatu romantycznego.

W tym bodaj nigdy jeszcze niewystawianym dramacie żyjący pod zaborami autor odwołuje się do czasów świetności dawnej Rzeczpospolitej. Czytanie to nieprzypadkowo odbędzie się w przeddzień 3 maja, święta upamiętniającego właśnie Polskę przedrozbiorową. Dramat Odyńca będzie asumptem do rozmowy o tym, jak romantycy patrzyli na polską historię i jakie wnioski z niej wyciągali.

Jerzy Machowski

Po czytaniu rozmowę z udziałem twórców oraz prof. dr hab. Marii Jolanty Olszewskiej (Wydział Polonistyki, Uniwersytet Warszawski) poprowadziła Iwona Rusek.

Antoni Odyniec

„Barbara Radziwiłłówna”

adaptacja: Iwona Rusek
reżyseria: Jerzy Machowski

obsada: Marek Barbasiewicz, Edyta Januszewska, Angelika Kurowska, Wiktor Loga-Skarczewski, Jan Marczewski, Andrzej Mastalerz, Włodzimierz Press, Ewa Serwa, Dariusz Siastacz, Bożena Stachura, Krzysztof Szczepaniak, Krzysztof Wakuliński.

zespół muzyki dawnej: Jacek Urbaniak (flety), Adela Czaplewska (viola), Filip Zieliński (lutnia), Klaudia Cygoń-Majchrowska (wokal)

Krótka relacja zdjęciowa z wydarzenia:

ŻYCZYMY PAŃSTWU SPOKOJNYCH I POGODNYCH ŚWIĄT WIELKANOCNYCH.

RADOŚCI Z NADCHODZĄCEJ WIOSNY I NADZIEI NA POKÓJ

Pracownia Historii Dramatu 1864-1939

przy Instytucie Literatury Polskiej Wydziału Polonistyki Uniwersytetu Warszawskiego

oraz

Muzeum imienia Zofii i Wacława Nałkowskich w Wołominie 

zapraszają

w dniu 23.03.2022 r. o godz. 9.30

na panel dyskusyjny pt.:

Psychika – Przestrzeń – Dialog. Wokół dramaturgii Zofii Nałkowskiej

Wydarzenie odbędzie się w formule on-line (za pośrednictwem aplikacji Google Meet). Link do spotkania:

https://meet.google.com/upq-goij-djt

Program wydarzenia

09.30-09.35 Powitanie gości prof. dr hab. Maria Jolanta Olszewska, dr hab. Karol Samsel, Dyrektor Muzeum im. Zofii i Wacława Nałkowskich w Wołominie Agata Sobczak

09.35-09.50  dr hab. Anna Pekaniec (Uniwersytet Jagielloński), Herstoryczna personologia w dramatach Zofii Nałkowskiej

09.50-10.05 prof. dr hab. Hanna Ratuszna (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu), W kręgu anamorfoz: Nałkowska i Ibsen

10.05-10.20 dr Małgorzata Vražić (Uniwersytet Zagrzebski), Zofia Nałkowska – między Warszawą a Zagrzebiem

10.20-10.35 dr hab. Anna Janicka, prof. UwB (Uniwersytet w Białymstoku), Dramaturgia Zapolskiej i Nałkowskiej: zestrojenia i dysonanse

10.35-11.00 Przerwa

11.00-11.15 dr hab. Mateusz Skucha, prof. UJ (Uniwersytet Jagielloński), Wokół Domu kobiet Zofii Nałkowskiej

11.15-11.30 prof. dr hab. Maria Olszewska (Uniwersytet Warszawski), Anatomia zdrady małżeńskiej. Dom kobiet Zofii Nałkowskiej czytany w kontekście wybranych dramatów Artura Schnitzlera (Afekty, Korowód, Partnerka)

11.30-11.45 dr Katarzyna Małgowska (Uniwersytet Warszawski), Formy dialogu dramatycznego w Domu kobiet Zofii Nałkowskiej

11.45-12.00 dr hab. Karol Samsel (Uniwersytet Warszawski), Dzień jego powrotu. Próba nowego odczytania

12.00-12.15 mgr Julia Wroniewicz (Uniwersytet Warszawski), „Słodkie, lękliwe oczy” — dramat Renata Słuczańska i przykłady fizjonomicznego portretowania psychiki bohaterów Zofii Nałkowskiej

12.15-12.30 dr hab. Dawid Maria Osiński (Uniwersytet Warszawski), (Nie)miejsca życia: dramat egzystencji i dramat formy. Wydziedziczenie jako zasada dramatopisarstwa Zofii Nałkowskiej

12.30-13.30 Panel dyskusyjny wokół dramaturgii Zofii Nałkowskiej

W dyskusji uczestniczą: prof. dr hab. Anna Janicka, prof. dr hab. Maria Jolanta Olszewska,

prof. dr hab. Hanna Ratuszna, prof. dr hab. Anna Pekaniec, prof. dr hab. Mateusz Skucha,

dr Małgorzata Vražić, dr hab. Karol Samsel, dr hab. Dawid Maria Osiński, dr Katarzyna Małgowska, mgr Julia Wroniewicz

Aut. Michał Stępień / michalstepien.art

Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego zaprasza 26 listopada o godz. 19:00 na czytanie „Lilli Wenedy” Juliusza Słowackiego w reżyserii Jerzego Machowskiego i adaptacji Iwony Rusek. Czytanie realizowane jest w ramach cyklu „Nie-Boskie komedie”. Na wydarzenie obowiązują bezpłatne zaproszenia, które można pobrać na stronie internetowej IT oraz w serwisie GoOut.net.

Jak czytamy na stronie Instytutu:

„Lilla Weneda” Juliusza Słowackiego to jeden z najbardziej krwawych i brutalnych polskich dramatów. Choć Wieszcz opatrzył go inskrypcją „tragedia w pięciu aktach”, właściwie jest to groteska, mieści w sobie bowiem czysty tragizm, ale także szczery śmiech i gorzką ironię.
Napisany po klęsce powstania listopadowego, największej inscenizacji doczekał się po II wojnie światowej w zburzonej Warszawie. Przedstawienie reżyserował wówczas Juliusz Osterwa, który wystąpił również w roli Ślaza. Do wcześniejszych wystawień dramatu muzykę pisali najwięksi polscy kompozytorzy, m. in. Stanisław Moniuszko i Władysław Żeleński. Podczas czytania w Instytucie Teatralnym odtworzone zostaną nagrania tych zapomnianych utworów.
„Lilla Weneda” od lat zadaje Polakom pytania o sens ofiary i przyczyny narodowych klęsk. Zaskakuje doskonale skonstruowaną akcją, zdumiewa celnie nakreślonymi postaciami, nade wszystko zaś zachwyca pięknem języka. Dziś, w Polsce plemiennych podziałów, ostrych słów, radykalnych deklaracji, pełnej nieufności i wrogości, ponownie pochylamy się nad tym dramatem, by usłyszeć, co mówi nam teraz.

ZAPRASZAMY

Pracownia Historii Dramatu 1864-1939 przy Instytucie Literatury Polskiej UW

zaprasza na

 SYMPOZJUM

Dramat słowiański.
Próba zbliżenia, przekroje, (re)konstrukcje i (re)lektury

 25 listopada 2021 r.

 Sala Brudzińskiego w Pałacu Kazimierzowskim

kampus centralny UW (Krakowskie Przedmieście 26/28)

oraz online na platformie Google Meets

Program

10.00

Rozpoczęcie sympozjum przez dr. hab. Karola Samsela, kierownika Pracowni Historii Dramatu 1864-1939

10.10-10.25

Ewa Hoffmann-Piotrowska, „Horyzonty przeogromne, metafizyczne, anielskie…” Teatr Słowiańszczyzny Adama Mickiewicza i Mieczysława Kotlarczyka. Przyczynek

10.25-10.40

Karol Samsel, „Są to tak zwane nonsensa, z których ułoży się «Iliada»”. Słowiańszczyzna w „[Beniowskim]”  i „[Kraku]” Juliusza Słowackiego

10.40-10.55

Wiesław Rzońca, Cypriana Norwida wizerunek dramatu słowiańskiego

10.55-11.10

Zuzanna Hanuszewicz, „Antywyraj” słowiański w „Lesławie” Romana Zmorskiego

11.10-11.25

Jakub Pyda, „Nie-Boska komedia” Zygmunta Krasińskiego – prototyp dramatu słowiańskiego? Śladami Mickiewiczowskiej interpretacji

11.25-11.40

Marek Grajek, „Odwieczna baśń” i „Miasto”. Dwa dramaty Przybyszewskiego (swobodnie) osnute wokół motywów słowiańskich

11.40-11.55

Elżbieta Zimna, Obraz Słowianina w czeskim dramacie połowy XIX w.

11.55-12.10

Małgorzata Vrazič, Wokół recepcji „Trylogii dubrownickiej” Iva Vojnovicia
i krakowskiej premiery jego sztuki w 1910 roku

12.10-12.25

Daniel Kalinowski, Dramaturgia kaszubskojęzyczna. Od pierwocin do dziś

12.25-12.40

Olga Ciwkacz, Utwory pisarzy rosyjskich na scenie polskiego teatru
w Stanisławowie

DYSKUSJA

Przerwa: 13.05-13.25

13.25-13.40

Anna Kuligowska-Korzeniewska, Rewolucja w „krainie fantastycznej”. Utopie Kazimierza Przerwy-Tetmajera

13.40-13.55

Damian Włodzimierz Makuch, Tragedia powrotu. Problematyzowanie napięć słowiańsko-germańskich w polskich dramatach historycznych z lat siedemdziesiątych  XIX wieku

13.55-14.10

Karol Samsel, „Wenedzi”, czyli zabawa w Słowackiego (i Szekspira). Wokół projektu dramatu słowiańskiego Antoniego Langego

14.10-14.25

Maria Jolanta Olszewska, W słowiańskim świecie dramatów Feliksa Płażka

14.25-14.40

Agnieszka Skórzewska-Skowron, Słowiański paradoks na drodze poznania jednostki i narodu w dramatach „Swanta. Baśń o prawdzie” Maryli Wolskiej i „Wyśniony dramat” Jadwigi Marcinowskiej

14.40-14.55

Jarosław Cymerman, „Sztuka niemal prorocza” – o krótkiej scenicznej karierze „Jeńców” Lucjana Rydla w powojennej Polsce

14.55-15.10

Tomasz Barszcz, Wizja początków państwa polskiego w dramatach „Popiel
i Piast„ Mieczysława Romanowskiego oraz „Kniaź Popiel” Tymona Niesiołowskiego

15.10-15.25

Hanna Ratuszna, Mit początku – „Witeź Iwo” Natalii Dzierżkówny

15.25-15.40

Edward Jakiel, Biblia w Słowiańszczyźnie. Na przykładzie dramatu „Golgota” polskiego autora Franciszka Kruczkowskiego

DYSKUSJA

16.00

Zakończenie sympozjum

26 listopada 2021 r. w Instytucie Teatralnym o godz. 19:00 odbędzie się czytanie „Lilli Wenedy” Juliusza Słowackiego w reżyserii Jerzego Machowskiego i adaptacji Iwony Rusek. Czytanie realizowane jest w ramach cyklu „Nie-Boskie komedie”. Na wydarzenie obowiązują bezpłatne zaproszenia, które można pobrać na stronie internetowej IT oraz w serwisie GoOut.net.

„Z okazji 200 rocznicy urodzin Cypriana Kamila Norwida Instytut Teatralny im. Zbigniewa Raszewskiego rozpoczyna cykl czytań scenicznych Od-czytywanie Norwida. Dramaty, który wpisuje się we wcześniejsze projekty podejmujące próby przywracania scenie i wychodzenia poza krąg najbardziej znanych arcydzieł wielkich polskich twórców – między innymi Aleksandra Fredry czy Stanisława Wyspiańskiego – oraz twórców przez scenę zapomnianych” (cyt. ze strony Projektu).

Harmonogram spotkań:

31 sierpnia 2021 | „Miłość-czysta u kąpieli morskich”

25 września 2021 | „Promethidion”

22 października 2021 | „Noc tysiączna druga”

25 listopada 2021 | „Pierścień Wielkiej-Damy”

16 grudnia 2021 | „Za kulisami”

Szczegóły na stronie Instytutu Teatralnego.

W projekcie tym biorą udział również członkowie Pracowni Historii Dramatu.

Serdecznie zapraszamy.

Niedawno zakończył się XX Festiwal Teatru Polskiego Radia i Teatru Telewizji Polskiej „Dwa Teatry” – Zamość 2021.

Członkowie naszej Pracowni, praktycy teatru, zaznaczyli na nim swoją obecność nominacjami i nagrodami.

Słuchowiska Ostatni list i Słowo honoru, autorstwa dr hab. Iwony Rusek, zostały nominowane do nagrody głównej Festiwalu (zdobyło ją ostatecznie słuchowisko Wyszedł z domu w reż. Szymona Kuśmidra).

Wywiad z Autorką można obejrzeć TUTAJ.

Michał Zdunik na tym Festiwalu otrzymał nagrodę za scenariusz będący adaptacją za słuchowisko Rzeczy, których nie wyrzuciłem wg książki Marcina Wichy, w reż. Michała Zdunika.

To jednak nie koniec nagród.

Dr hab. Iwona Rusek otrzymała główną nagrodę w kategorii AUDIO na Międzynarodowym Festiwalu Kina Niezależnego Mastercard Off Camera w konkursie Script Pro! za scenariusz słuchowiska ODESSA – KRYM – ODESSA.

Obojgu Autorom serdecznie gratulujemy i cieszymy się ich obecnością w Pracowni Historii Dramatu.

4 września, w ramach akcji „Narodowe Czytanie”, odbywającej się pod patronatem Prezydenta RP, w całej Polsce odbędą się czytania dramatu Gabrieli Zapolskiej.

Z tej okazji również odbywa się wiele spotkań, prelekcji, wykładów i audycji o autorce i jej dramacie.

W imieniu Pracowni Historii Dramatu serdecznie zapraszamy do wysłuchania audycji „Gabriela Zapolska – aktorka, pisarka, gorszycielka?”, w której jako ekspertka wypowiadała się prof. Maria J. Olszewska.

Link do audycji

28 kwietnia 2021 r. odbyło się kolejne spotkanie Pracowni Historii Dramatu 1864-1939. Tym razem spotkaliśmy się (online), by porozmawiać o książce Krytyka teatralna i krytycy. Studia o krytyce drugiej połowy XIX i początku XX wieku pod redakcją prof. Anny Sobieckiej i prof. Anny Podstawki.

Spotkanie prowadził dr hab. Karol Samsel, kierownik Pracowni, a w dyskusji udział wzięli: prof. Sabina Brzozowska, prof. Maria Olszewska i prof. Marek Dybizbański.

Nagranie ze spotkania (w dwóch częściach) jest dostępne na kanale YouTube Pracowni:

CZĘŚĆ PIERWSZA: ROZMOWA Z AUTORKAMI

CZĘŚĆ DRUGA: WYPOWIEDZI GOŚCI

Zapraszamy do oglądania!